W projekcie wzięło udział ponad 200 osób, które skorzystały z 764 godzin wsparcia specjalistycznego psychologa i pedagoga i 94 godzin porad prawnika oraz 6 godzin szkolenia z zakresu prawa. Większość stanowiły kobiety, jednak prawie 1/3 uczestników to mężczyźni, a 2% beneficjentów określiło swoją płeć, jako inna. Porównując z naszymi poprzednimi projektami, zauważyć możemy zwiększającą się liczbę mężczyzn korzystających ze specjalistycznej pomocy terapeutycznej.
Największą grupę beneficjentów stanowiły osoby borykające się ze swoimi emocjonalnymi ograniczeniami, których przyczyny często tkwią we wczesnych latach dzieciństwa. Doświadczały one stanów depresyjnych, lękowych, zahamowań, nieumiejętności wyrażania i nazywania doświadczanych emocji.
Najczęściej zgłaszanymi problemami w rodzinach były brak komunikacji między partnerami, konflikty międzypokoleniowe, choroba członka rodziny, odrzucenie, skupienie na sobie i brak zrozumienia dla drugiej strony.
Do problemów wychowawczych należały przede wszystkim: bezradność rodziców, brak autorytetu w relacji z dziećmi, nieumiejętność zrozumienia dzieci i ich potrzeb.
Z naszej pomocy korzystały także osoby doświadczające odrzucenia i braku akceptacji ze strony najbliższych oraz otoczenia. Często spotykały się z ostracyzmem związanym ze swoją odmiennością światopoglądową, wyglądem, czy orientacją seksualną.
Dzieci i młodzież 18 % 82% dorośli
W trakcie Projektu okazało się, że na terenie naszego miasta oraz powiatu występuje duża większa potrzeba wsparcia psychologicznego, poradnictwa rodzinnego oraz terapii, niż zakładaliśmy na wstępie. Zgłaszało się do nas wiele rodzin, które przeżywają kryzysy małżeńskie oraz borykają się z problemami wychowawczymi z dziećmi, zwłaszcza z nastolatkami. Duża część z tych osób zmaga się także z różnymi problemami emocjonalnymi tj. depresją, nerwicą, zaburzeniami lękowymi. Ich stan psychiczny często nie pozwala na prawidłowe funkcjonowanie w rolach społecznych. Nie radzą sobie oni w kontaktach z innymi, w pracy, nie potrafią zbudować relacji, a tym samym założyć szczęśliwych rodzin. Mają problem z określeniem swoich uczuć, komunikowaniem się wprost oraz adekwatnymi reakcjami na występujące trudności. Coraz więcej zgłaszało się do nas także ludzi młodych, którzy nie potrafią znaleźć sensu życia oraz podjąć dorosłych ról społecznych. Przyczyny szeregu tych zaburzeń często tkwią w dzieciństwie i braku wglądu we własne motywy działania, ale także nierozumienia motywów innych osób.
Spotkania grup wsparcia (młodzieży i rodziców) rozpoczęliśmy w styczniu 2022 roku, odbywały się one co dwa tygodnie w soboty i trwały po kilka godzin. Uczestnikami były osoby, które wcześniej korzystały z konsultacji i terapii indywidualnej. Dzięki temu lepiej rozumiały siebie i innych, a tym samym były przygotowane do pracy na forum grupy.
Grupy wsparcia dla młodzieży
Uczestnikami grupy wsparcia byli młodzi u progu dorosłości, którzy borykają się z wieloma problemami zarówno emocjonalnymi, jak i rodzinnymi. Czują się odrzuceni przez rówieśników oraz niezrozumiani przez otoczenie. Często unikają porażek oraz oceny innych, w związku z czym wycofują się z wielu aktywności i nie podejmują nowych wyzwań. Wolą uciekać w świat wirtualny niż zmierzyć się z codziennymi trudnościami. Potrzebują przede wszystkim zrozumienia, akceptacji, przynależności, ale także lepszego zrozumienia siebie i innych.
Zauważalnym efektem w pracy z młodzieżą było zmniejszenie lęków społecznych, otworzenie się na innych ludzi i poczucie przynależności do grupy, która akceptuje i nie ocenia. Odkryli także, że informacje zwrotne na swój temat nie muszą być zagrażające, ale mogą być konstruktywne i przyczyniać się do ich rozwoju.
Uczestnikami grupy wsparcia byli rodzice dzieci na różnych etapach rozwoju. Zgłaszając się na spotkania poszukiwani wsparcia oraz zrozumienia, których brakowało im na co dzień w najbliższym otoczeniu. Zależało im na jak najlepszym wyrobieniu się z roli społecznej rodzica. Często czuli się bezradni wobec swoich dzieci i niepewni wobec swoich pomysłów rozwiązania problemu. Bojąc się opinii otoczenia często ulegali dzieciom, lub nie podejmowali żadnych działań. Część z uczestników miała także trudności w relacji ze swoim partnerem, a co za tym idzie brak wspólnego planu wychowawczego.
Podczas spotkań udało się im zaspokoić potrzebę kontaktów społecznych, podzielenia się trudnościami oraz swoimi emocjami, wsparcia oraz przynależności i bycia zrozumianym. Uczestnicy byli bardzo aktywni, otwarci i potrafili uczyć się od siebie nawzajem. W grupie nawiązali nowe znajomości, które przerodziły się w przyjaźń i wzajemną pomoc.
Członkowie obu grup, widząc swój rozwój osobisty oraz korzyści płynące z tego typu spotkań, prosili o możliwość kontynuacji zajęć.
W związku z wybuchem wojny na Ukrainie zmieniliśmy założenia odnośnie tematyki szkolenia z prawnikiem. Początkowo miało ono obejmować uczestników projektu, czyli osoby zagrożone wykluczeniem społecznym z Płocka i powiatu płockiego oraz dotyczyć praw obywatelskich. Oceniliśmy jednak, że na chwilę obecną więcej pomocy prawnej potrzebowali obywatele Ukrainy, uciekający przed wojną, zamieszkujący w Płocku. Zagadnienia dotyczyły: omówienia statusu uchodźcy, nadanie numeru PESEL w Polce, legalnego zatrudnienia, świadczeń socjalnych dla uchodźców, pomocy medycznej, obowiązku edukacyjnego oraz wyjazdu do innego kraju. Uczestnicy mieli możliwość zadawania pytań i uzyskania pomocy w konkretnej sprawie.
Konferencja dla pracowników instytucji pomocowych
Dla podsumowania naszych działań zorganizowaliśmy konferencję dla 60 pracowników z 29 instytucji reprezentujących: ośrodki pomocy społecznej, interwencję kryzysową, szkoły, poradnie psychologiczno-pedagogiczne, sądy, prokuraturę, pieczę zastępczą, urząd miasta z terenu naszego miasta i powiatu.
Długo zastanawialiśmy się, który temat powinien być poruszony na konferencji, ponieważ przyczyn wykluczenia społecznego jest bardzo dużo. Obserwując obecną sytuację, doszliśmy do wniosku że aktualnie największą grupą narażoną na wykluczenie są młodzi ludzie wchodzący w dorosłość.
Prelegentami podczas konferencji byli: Anna Milińska i Ewa Wieszczyńska ze Stowarzyszenia Pomocy Rodzinom "TYGIEL", Arnika Bytner-Siwek z Gabinetu Terapeutycznego "Zrozum" w Płocku, Marek Grondas z Poradni Profilaktyki, Leczenia i Terapii uzależnień "MONAR"w Łodzi, Anna Orzechowska z Powiślańskiego Towarzystwa Społecznego w Warszawie oraz Marek Liciński z Towarzystwa Psychoprofilaktycznego w Warszawie.
Podczas spotkania przyglądaliśmy się potrzebom młodych ludzi, przyczynom problemów wywołujących kryzysy dorastania oraz szukaniem skutecznych możliwości ich rozwiązań.
W celu promocji projektu zorganizowaliśmy piknik rodzinny, który obejmował szersze grono, niż tylko jego uczestników. Zależało nam na dotarciu do większej ilości odbiorców i przedstawieniu im założeń, przebiegu oraz efektów naszego przedsięwzięcia.
Po zakończeniu projektu i poddaniu go analizie zauważyliśmy, że bardzo ważne jest dostosowanie form pomocy do każdego uczestnika indywidulanie. Niektórzy potrzebowali regularnych, systematycznych spotkań z terapeutą, a innym wystarczyło kilka doraźnych wizyt, w celu zrozumienia przyczyn bieżących problemów. Jeszcze inni oprócz konsultacji indywidualnych potrzebowali wsparcia społecznego, przez udział w grupie osób z podobnymi problemami. Niespełna 50 uczestników skorzystało z porad prawnika.